یادداشتی از فرانک صحرایی: مدرسه، دانشگاه و دستاوردهای پژوهشی و فناوری

فرانک صحرایی مدیر دبیرستان دخترانه دانشگاه شهید چمران اهواز (دوره دوم) در یادداشتی با موضوع مدرسه، دانشگاه و دستاوردهای پژوهشی تأکید کرد: مدرسه اصلی‌ترین کانون تعلیم و تربیت است که بسیاری از امور تحقیقاتی ابتدایی و عمومی در آن شکل می‌گیرد؛ اما جامعه پژوهش را مترادف با دانشگاه می‌داند.

در این یادداشت آمده است:

خواندن، نوشتن، آموختن و چگونه شنیدن اولین کارهای تحقیقاتی است که هر فرد در مدرسه می‌آموزد. «برونر» معتقد است: هدف آموزش، انباشتن ذهن دانش‌آموزان از معلومات نیست، بلکه هدف این است که یادگیرنده با دستیابی به‌تفکر منطقی برای خود تفکر منطقی و روحی جستجوگر بیاید؛ موضوعات را مانند یک مورخ بررسی کند و خود به کسب دانش بپردازد. او دانستن را یک فرایند می‌داند نه یک نتیجه.

مدرسه اصلی‌ترین کانون تعلیم و تربیت است که بسیاری از امور تحقیقاتی ابتدایی و عمومی در آن شکل می‌گیرد؛ اما جامعه پژوهش را مترادف با دانشگاه می‌داند. می‌دانیم که کشور ما با توسعه فاصله زیادی دارد و پژوهش صنعت رشد جامعه محسوب می‌شود؛ اما در مدارس و نظام آموزشی ما متأسفانه تحقیق و پژوهش در بین دانش آموزان جایگاهی ندارد و اگر علاقه‌ای هم باشد حجم زیاد مطالب کتاب‌های درسی و شیوه‌های سنتی آموزشی مجالی برای این کار نمی‌گذارد.

زمانی فرهنگ پژوهش در مدارس جایگاه اصلی خود را پیدا خواهد کرد که نظام آموزش‌وپرورش پویا باشد و باید این فرهنگ را در دوره ابتدایی ایجاد کرد و در دوره‌های تحصیلی بالاتر آن را بسط و گسترش داد. در اولین گام باید تغییراتی در کتاب‌های درسی اعمال شود تا از این طریق حس کنجکاوی دانش آموزان تأمین شود. معلمان به دانش‌آموزان بیاموزند که چگونه علمی فکر کنند؛ منطقی بیندیشند و چگونه مشاهده کنند؛ باید برای فعالیت‌های علمی دانش‌آموزان برنامه‌ریزی و آن‌ها را هدایت کرد؛ معلمان خود باید پژوهشگر باشند.

از سوی دیگر، خانواده‌ها می‌توانند به‌عنوان بستری مناسب در شکوفایی استعدادهای دانش‌آموزان در تشویق، همفکری و مساعدت آنان در امر پژوهش نقش حمایتی داشته باشند؛ و مدرسه با فراهم کردن امکانات و تجهیزات مناسب فضای علمی و دسترسی به اطلاعات لازم است که‌پایه‌های اصلی تفکر علمی و میل به دانستن و کشف را در دانش‌آموزان ایجاد خواهد کرد.

به امید اینکه در تمامی روزهای سال معلمان، دانش‌آموزان و دانشجویان به امر پژوهش اهتمام بورزند و آینده‌ای روشن و درخشان برای میهن عزیزمان رقم بزنند.