امروزه دانشگاه‌ها که پایه‌های علمی و پژوهشی کشور هستند، بسیار به پژوهش و مقاله‌های علمی توجه دارند؛ تحقیقات و مقاله‌ها به یکی از محل‌های درآمد تبدیل‌شده است؛ شخص برای اینکه در سیستم آموزش عالی و پژوهشی باقی بماند، موظف است که مقاله‌ها و کتب فراوانی تألیف کند و این موجب رواج روزبه‌روز تقلب و فساد در جامعه علمی شده است.

علاوه بر این، در سال‌های اخیر، پیشرفت فناوری‌های نو، هرچند که فرصت‌هایی برای افزایش کیفیت و بهتر شدن زندگی انسان فراهم کرده است، چالش‌ها و تهدیدهایی را برای جوامع انسانی به همراه داشته است، و این موجب ایجاد راه‌های متفاوتی برای رعایت نکردن مصداق‌های اخلاق پژوهش شده است. ‏(رحمانی و حاجی زین‌العابدینی، ۱۳۹۵(

تحقیق و پژوهش همان‌گونه که می‌تواند در مسیر رشد و اعتلای بشر قرار گیرد و انسان را به کمال برساند، اگر در مسیر نادرست قرار گیرد، آسیب‌های جبران‌ناپذیری را از خود به‌جای می‌گذارد. بنابراین ضرورت رعایت اخلاق پژوهشگری، نمایان می‌گردد تا با کاربرد اوصاف و ویژگی‌های روانی مثبت و کسب فضایل به تقویت و نیرو بخشی خود بپردازد و با فاصله گرفتن از هجوم صفت‌ها و رذایل منفی اخلاقی، خود را از آسیب‌ها و آفت‌های فعالیت‌های علمی پژوهشی برهاند، تا به یک پژوهشگر ایده‌آل تبدیل شود. ‏(تابعی و محمودیان، ۱۳۸۶(

اخلاق علمی ضامن سلامت و استواری فرآیند تولید، اشتراک و نشر دانش است. در سایه این اخلاق، پژوهشگران به یکدیگر اعتماد دارند و جامعه نیز به اصالت، صحت و درستی یافته‌های پژوهشی اعتماد خواهد داشت. این اعتماد دوجانبه سرمایه‌ای عظیم است که پایه‌های پیشرفت و پویایی هر جامعه بر آن استوار خواهد بود.

اخلاق علمی، پژوهشگران را موظف می‌سازد که در مطالعات خود کاملاً صادق، منصف و بی‌طرف باشند. اگر از آثار دیگران استفاده می‌کنند به آن آثار به‌درستی استناد کنند و حق مؤلف را در هر شرایطی پاس دارند. در گزارش واقعیت‌ها، امیال و خواسته‌های شخصی خود را دخالت ندهند و به هر قیمتی درصدد اثبات فرضیه‌ها و پیش‌داوری‌ های خود نباشند ‏‏(منصوریان، ۱۳۹۰(

برگرفته از مقاله سارا مرادی، 1396

دبیرخانه "کمیته اخلاق در پژوهش بر روی آزمودنی ها و مشارکت کنندگان انسانی" از اوایل سال 96 همزمان با انتخاب اعضای اصلی کار خود را آغاز نمود. محل استقرار این دبیرخانه در حوزه معاونت پژوهشی و فناوری دانشگاه می باشد. پروپوزال ها و طرح های متقاضی کد اخلاق پس از بررسی در کمیته های فرعی به این دبیرخانه ارسال می شوند تا در نوبت بررسی کمیته اصلی قرار بگیرند.

تلفن داخلی 2315

کارشناس کمیته اخلاق بر روی آزمودنی ها: زینب زنگنه