حمید فرهادی راد

چکیده
هدف اصلی از اجرای پژوهش حاضر، آزمون مدل حکمرانی خوب در دانشگاه شهید چمران اهواز می باشد. برای رسیدن به این هدف، از روش تحقیق توصیفی نوع پیمایشی، بهره گرفته شد. بدین صورت که ابتدا پس از بررسی پیشینه موضوع، مولفه های اصلی مدل حکمرانی خوب شناسایی شدند. که شامل 7 مولفه اجماع محوری، شفافیت، پاسخگویی، مشارکت، مسئولیت پذیری، برابری و فراگیری و حاکمیت قانون می باشند، سپس با استفاده از مولفه های فوق پرسشنامه ای بر اساس طیف لیکرت برای گردآوری اطلاعات طراحی گردید. آنگاه برای بررسی پایایی و روایی آن از آلفای کرونباخ استفاده شد. بدین صورت که، توسط 30 مشارکت کننده تکمیل گردید، و مقدار آلفای کرونباخ آن 948/0 محاسبه شد. جامعه پژوهش، اعضای هیئت علمی، دانشجویان و کارکنان دانشگاه شهید چمران می باشد، 374 نفر، بر اساس فرمول کوکران از این جامعه به عنوان نمونه انتخاب گردید. سپس با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری به بررسی داده ها پرداخته شد، که بین متغیرهای مورد بررسی، در الگوی اصلی، بالاترین ضریب مربوط به متغیر پاسخگویی با 530/0 می باشد، و متغیر حاکمیت قانون با 107/0 پایین ترین ضریب را به خود اختصاص داده است. متغیر برابری و فراگیری، شفافیت، و مسئولیت پذیری تا حدودی به یک اندازه بر اثربخشی دانشگاه، اثرگذاشته اند. متغیرهای مشارکت و اجماع محوری بعد از پاسخگویی با ضریب 348/0 بالاترین ضریب را به خود اختصاص داده اند، نتیجه ی کلّی اینکه، مدل حکمرانی خوب مقدار30/1 از اثربخشی را در دانشگاه شهید چمران اهواز پیش بینی می کند.
 

 تقاضای اجتماعی برای آموزش، عالی برآیند تقاضای افراد برای آموزش عالی است که به‌طور عمده مبتنی بر رفتار فردی است و به شکل رفتار جمعی نمودار می‌شود. هدف اصلی این پژوهش، استخراج و شناسایی الگوی تقاضای اجتماعی برای آموزش عالی در پردیس‌های آموزشی پنجگانه دانشگاه شهید چمران اهواز بود. جامعه آماری، 14000دانشجو بودند که در سال تحصیلی 96-1395 در پردیسهای علوم انسانی، علوم پایه، فنی و مهندسی، کشاورزی و دامپزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز مشغول به تحصیل بودند. از این جامعه، تعداد 600 نفر به روش نمونه‌گیری طبقه‌ای به‌عنوان نمونه انتخاب شدند که در نهایت 569 پرسشنامه قابل‌تجزیه و تحلیل، جمع‌آوری شد. در این پژوهش، از روش تحقیق کمی استفاده‌شده است. ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامه‌ی محقق ساخته بود. برای طراحی این پرسشنامه، مولفه‌های اصلی اثرگذار بر انتخاب دانشگاه از ادبیات موضوع و پژوهش‌های پیشین استخراج شد و مبنای طراحی و تدوین قرار گرفت. روایی پرسشنامهها توسط اساتید راهنما و مشاور و جمعی از استادان گروه علوم تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز و همچنین تعدادی از دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری این دانشگاه بررسی شد و در مرحله بعد به‌منظور مشخص شدن نواقص و محاسبه پایایی، تعداد 30 پرسشنامه بین دانشجویان توزیع، و آلفای کرونباخ در این مرحله، 93/0 محاسبه شد. برای تجزیه‌وتحلیل اطلاعات از تحلیل عامل تاییدی و مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان داد که همه متغیرهای موردبررسی شامل، منافع مستقیم تحصیلات دانشگاهی، منافع غیرمستقیم تحصیلات دانشگاهی، هزینههای آموزشی، عوامل ذهنی-روانی، امید به کسب موقعیت اجتماعی آینده، اثر تحولات جمعیتی، اثر ویژگیهای فردی، اثر عوامل فرهنگی و اثر امکانات آموزشی، بر تقاضای اجتماعی برای آموزش عالی تاثیرگذار می‌باشند. ضریب رگرسیونی در پردیس‌های پنجگانه برای متغیر منافع غیرمستقیم بالاترین وزن را به مقدار63/0 داشت. همچنین ضریب رگرسیونی برای هزینه‌های آموزشی 10/0 کمترین وزن را برای پردیسهای پنجگانه دانشگاه نشان میدهد.

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تاثیر کارایی درونی مدارس غیردولتی بر نظام آموزشی شهر اهواز بود. از این رو به مقایسه کارایی درونی مدارس دولتی و غیر دولتی متوسطه اول شهر اهواز پرداخته شد. روش تحقیق، روش توصیفی - مقایسه¬ای و جامعه آماری پژوهش، کلیه مدارس دولتی و غیردولتی شهر اهواز بود و روش نمونه گیری، روش سرشماری بود و اطلاعات تمامی مدارس شهر اهواز مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش برای گردآوری اطلاعات از روش مطالعه اسناد استفاده گردید و آمار و اطلاعات مربوط به مدارس دولتی و غیر دولتی شامل : تعداد دانش¬آموزان ورودی هر سال در هر پایه تحصیلی، تعداد قبولی¬ها، تعداد مردوری¬ها، تعداد ترک تحصیل کنندگان، تعداد دانش¬آموزان خروجی مقطع اول متوسطه به تفکیک مناطق شهر اهواز و جنسیت مورد بررسی قرار گرفت و برای تجزیه و تحلیل داده¬ها از شاخص های کارایی درونی شامل : نرخ ارتقاء، نرخ مردودی، نرخ ترک تحصیل، نرخ ماندگاری، میانگین طول تحصیل و نرخ اتلاف استفاده شد. همچنین برای مقایسه کارایی درونی مدارس دولتی و غیردولتی از آزمون دو نسبت مستقل استفاده شده که نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که بین مدارس دولتی و غیردولتی در شاخص کارایی درونی تفاوت معناداری وجود نداشته و از طرفی نتایج حاکی از برتری محسوس مدارس غیردولتی در تمام شاخص¬هاست. از دیگر نتایج مهم پژوهش شکاف بین مدارس دولتی ناحیه 4 و دیگر نواحی دولتی و غیردولتی است.

پژوهش حاضر با هدف شناسایی شاخص¬های ارزیابی عملکرد نظام آموزش و توسعه منابع انسانی شرکت ملی مناطق نفت¬خیزجنوب بر اساس مدل کارت امتیازی متوازن انجام گردیده است.روش انجام این پژوهش آمیخته از نوع اکتشافی- متوالی (کیفی و کمی) بود و داده‌ها با بهره گیری از روش‌های کیفی از نوع تحلیل محتوای استنتاجی(متون مصاحبه‌ها و همچنین پیشینه‌ها و اسناد و مدارک شرکت) و کمی از نوع توصیفی (پرسشنامه محقق ساخته) جمع آوری گردید. در بخش کمی، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی- طبقه ای از مجموع کارکنان نظام آموزش و توسعه منابع انسانی شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب تعداد 130 نفر به عنوان نمونه به پرسشنامه پاسخ دادند. در بخش کیفی پژوهش نیز از روش نمونه گیری هدفمند از نوع موارد مطلوب با 12 نفر از دست‌اندرکاران و مدیران نظام آموزش شرکت در این زمینه مصاحبه به عمل آمد. پایایی پرسشنامه در این پژوهش (975/0) محاسبه شد و به منظور کسب اطمینان از مناسب بودن ابزار از تحلیل عامل اکتشافی- تاییدی استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که شش مولفه شناسایی شده کارت امتیازی متوازن 860/60 درصد واریانس عملکرد نظام آموزش و توسعه منابع انسانی شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب را تبیین می‌کنند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که در هر کدام از این مولفه‌ها باید از چه شاخص‌هایی استفاده شود.

 پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر سبک رهبری تحولی بر نوآوری سازمانی با توجه به نقش واسطه‌ای مدیریت دانش در آموزش و پرورش شهرستان دشت آزادگان انجام‌گرفته است. روش پژوهش از نظر هدف نظری - کاربردی و بر اساس ماهیت و روش، یک پژوهش توصیفی- همبستگی از شاخه میدانی است. جامعه آماری را تعداد 265 نفر از مدیران مدارس وکارشناس مسئولان، کارشناسان، معاونان شهرستان دشت آزادگان تشکیل می‌دهند که با توجه به محدود بودن جامعه تحقیق، از روش نمونه گیری سرشماری استفاده شد و تمامی اعضای جامعه در پژوهش مشارکت داشتند. برای گرداوری داده¬ها در این پژوهش از پرسشنامه استاندارد سبک رهبری باس و آلیو (1995)، نوآوری سازمانی جرفی و همکاران (2013) و مدیریت دانش جاشپارا (2002) استفاده شده است. داده های جمع آوری شده به کمک آزمون های کلموگروف اسمیرنوف، تحلیل عاملی تاییدی و تکنیک معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزارهای SPSS 22 و Amos مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهد که مولفه های ترغیب ذهنی، نفوذ آرمانی، انگیزش الهام بخش و ملاحظه فردی به صورت مستقیم و همچنین به واسطه مدیریت دانش بر نوآوری سازمانی تاثیر دارند.

دبیران در شرایط پیچیده و متغیر مدارس نیازمند دانش¬های مختلفی هستند که کسب و به کارگیری این دانش¬ها در روند موفقیت و مسیر شغلی دبیران مهم و ضروری است. از این رو هدف اصلی پژوهش حاضر، شناسایی ابعاد دانش دبیران در آموزش و پرورش شهر اهواز بود. پژوهش مذکور از نظر هدف در حیطه پژوهش‌های «کاربردی» و به لحاظ روش، آمیخته از نوع اکتشافی متوالی(کیفی و کمی) است. در بخش کیفی، جامعه¬ی آماری این تحقیق مشتمل بر 11 نفر از دبیران آموزش و پرورش شهر اهواز است و برای تعیین حجم نمونه در این بخش، از روش نمونه گیری موارد مطلوب استفاده شده است. در بخش کمی با استفاده از روش نمونه گیری طبقه¬ای تصادفی 346 نفر از بین 3125 دبیر متوسطه آموزش و پرورش شهر اهواز بر اساس جدول مورگان به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای جمع آوری داده¬های کیفی از روش مصاحبه نیمه ساختمند و برای داده¬های کمی، از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. در بخش کیفی به منظور تجزیه و تحلیل مصاحبه¬ها، از روش تحلیل محتوای استنتاجی مصاحبه ها استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده های کمی، از تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شده است و داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS تحلیل شده است. نتایج بدست آمده نشان داد که ابعاد دانش دبیران شامل دانش شناختی (شناخت دانش آموزان، شناخت قوانین و مقررات و ...)، مهارتی (مهارت در تدریس، مهارت ارزشیابی و ...)؛ رویه¬ای (تدریس عملی، دانش ارزشیابی و ...)؛ ارتباطی (تعامل با مدیر، تعامل با اداره و ...)؛ برنامه ریزی (رهبری و مدیریت کلاس و ...) و فن آوری (دانش کامپیوتر و اینترنت) می¬باشد.

 هدف اصلی پژوهش حاضر، تدوین الگوی مفهومی بهترین تجربه تدریس دبیران ریاضی زن ناحیه یک شهر اهواز بود. روش پژوهشی، کیفی، به طور خاص از نظریه داده بنیاد استفاده شد، مشارکت گنندگان این پژوهش، معلمان ریاضی زن ناحیه یک شهر اهواز بودند که 16 نفر از بهترین و موفق¬ترین معلمانی که تجربه تدریس موفقی داشتند به صورت نمونه¬گیری گلوله برفی انتخاب شدند. در این پژوهش با توجه به موضوع و ماهیت کیفی بودن به منظور جمع¬آوری اطلاعات از ابزارهای مصاحبه، متون و نوشته¬ها و مطالعه اسناد و مدارک کمک گرفته شده است. با توجه به ماهیت پژوهش حاضر که به دنبال دست‌یابی به تدوین الگوی مفهومی بهترین تجربه تدریس دبیران ریاضی بود؛ در تحلیل داده‌ها، از روش تحلیل محتوای کیفی، در فرآیند تحلیل ابتدا مصاحبه انجام داده و تبدیل آن‏ها به یادداشت‏های فنی سپس کدهای باز استخراج شدند و کدها تبدیل به مقوله شدند و بین مقوله‏ها ارتباط برقرار شد و در آخر مدل مفهومی بدست آمد. نتایج به دست آمده نشان داد که، مشکل معلمان در کسب بهترین و موفق¬ترین تجربه تدریس عدم توجه به حرفه¬ی معلمی و نداشتن توانمندی¬های حرفه¬ی معلمی بود، و توجه به دانش¬آموزان ضعیف، اخلاق معلم و ارتباط عاطفی معلم به عنوان عوامل اثرگذار شناسایی شدند. راهبردهای به کار گرفته شده در برابر مشکلات نیز توانمندی¬های معلمان بودند و عوامل زمینه¬ای و مداخله¬گری که بر راهبردها اثر گذاشتند عبارتند از: لزوم رابطه¬ی متقابل دانش¬آموزان، توجه به حرفه¬ی معلمی، برداشتن قوانین دست و پاگیر آموزش و پرورش، ایجاد انگیزه در دانش¬آموزان در نهایت مشخص شد راهبرهای به کار گرفته شده در برابر توجه به حرفه¬ی معلمی و توانمندی¬های معلم، دارای پیامدهای پیشرفت دانش¬آموزان و تاثیر رابطه با دانش¬آموزان در لذت¬بخش بودن تدریس می¬باشد.

 یک جنبه مهم شناخت سازمان، شناخت ظرفیت‏های سازمان می‏باشد، اهمیت مطالعه ظرفیت‏های سازمانی و بررسی آن، برای دست یابی به اهداف سازمان ضرورت دارد. هدف توسعه ظرفیت سازمانی، کمک به بهبود عملکرد سازمانی در پرداختن به موضوعات شناخته شده و واکنش نسبت به موضوعات متغیر جهان امروز می‏باشد. تحقیق حاضر بر آن است تا رابطه بین ظرفیت‏های سازمانی و عملکرد را در بیمارستان نفت اهواز بررسی نماید. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از حیث مسیر اجرا همبستگی است. جامعه¬آماری این پژوهش شامل مدیران، کارشناسان و بیماران بیمارستان نفت اهواز، مشتمل بر 100نفر می‏باشد. به علت محدود بودن جامعه آماری، روش نمونه¬گیری به صورت سرشماری انجام گرفت. در این تحقیق از دوپرسشنامه ظرفیت سازمانی با روایی 95/. و عملکرد سازمانی با روایی88/. استفاده شده است.یافته‏های تحقیق با استفاده از نرم افزار spssمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و در نهایت پس از تایید فرضیات تحقیق این نتیجه حاصل شد که مولفه‏های دو متغیر ظرفیت و عملکرد سازمانی در بیمارستان نفت اهواز از وضعیت نسبتا مطلوبی برخوردارند و بین ظرفیت‏های سازمانی و عملکرد آن در بیمارستان نفت اهواز رابطه مثبت و معناداری وجود دارد، بنابراین توجه به ظرفیت¬ها و بر قراری تعادل در مولفه‏های ظرفیت می‏تواند به بیمارستان کمک نماید تا از سطح عملکرد بالاتری برخوردار باشد.

 هدف پژوهش حاضر، ارزشیابی دوره¬های آموزش ضمن خدمت فنی و مهارتی شرکت ملی حفاری ایران براساس مدل ارزشیابی بازگشت سرمایه¬ی جک فیلیپس بود. از بین این دوره¬ها به طور هدفمند دو دوره¬ی آموزشی تحت عنوان 1) آشنایی با تاپ درایو و 2) سیستم¬های بالابری و ترمزی دراوکس¬های جدید انتخاب شدند. تعداد افراد شرکت‌کننده در هر دوره به ترتیب 21 و 7 نفر می‌باشند؛ داده¬های مورد نیاز بر اساس مدل ارزشیابی بازگشت سرمایه¬ی جک فیلیپس در شش مرحله که به ترتیب عبارت بوده اند از: واکنش شرکت‌کنندگان، یادگیری، رفتار، عملکرد سازمانی، بازگشت سرمایه و مزایای نامحسوس گردآوری شدند. این پژوهش از حیث هدف کاربردی و در زمره¬ی تحقیات کمی است. در این پژوهش برای جداسازی تاثیرات آموزش از سایر مولفه¬ها در سطح دوم از پیش¬آزمون و پس¬آزمون و در بقیه مراحل از نظر سرپرستان و تخمین-های مدیریتی استفاده شده است. روش نمونه¬گیری مورد استفاده هدفمند و در دسترس می‌باشد؛ تعداد نمونه ما در این پژوهش به غیر از سرپرستان 28 نفر می‌باشند و از آنجا که نتایج حاصل از این پژوهش قابل تعمیم به دوره¬های آموزشی دیگر نیست در این پژوهش جامعه¬ی آماری ما همان نمونه¬ی ما بوده است. برای کنترل نرمال بودن داده¬ها به دلیل تعداد کم آزمودنی¬ها در هر دوره¬ی آموزشی از آزمون کولموگروف-اسمیرنوف استفاده شده است. در این پژوهش در مجموع از 11 ابزار در6 نوع (پرسش¬نامه، چک¬لیست، مصاحبه، شاخص¬ها، اسناد و مدارک، مشاهده) برای گردآوری داده¬ها در همه سطوح استفاده شد. یافته¬های به¬دست آمده از این پژوهش نشان می‌دهد که هر دو دوره¬ی آموزشی آشنایی با تاپ درایو و سیستم¬های بالابری و ترمزی دراوکس¬های جدید در همه سطوح نام برده اثربخش بودند. مبلغی بالغ بر (000/400/161) ریال صرف دوره¬ی آموزشی آشنایی با تاپ درایو شده است که با محاسبه¬ی نرخ هزینه و فایده، (000/940/199) ریال سود نصیب شرکت شده است که بیانگر آن است که علاوه بر برگشت هزینه¬ای که صرف این دوره¬ی آموزشی شده مبلغی بالغ بر (000/540/38) ریال نیز سود خالص عاید این سازمان شده است. در دوره¬ی آموزشی سیستم¬های بالابری و ترمزی دراوکس¬های جدید مبلغی بالغ بر (000/400/78) ریال صرف این دوره شده است که سرپرستان آنها بر این باورند که آموزش توانسته عملکرد کارکنان را بهبود بخشد و نتایج مثبتی را برای سازمان به ارمغان بیاورد.

هدف اصلی پژوهش حاضر آگاهی از استراتژی¬های جذب مدیران مدارس و تاثیر آن بر تعهد سازمانی آن‌ها در آموزش‌وپرورش شهرستان اهواز بود. روش پژوهش، توصیفی، از نوع همبستگی بود. مشارکت‌کنندگان، متصدیان انتخاب مدیران مدارس به تعداد 23 نفر و مدیران مقطع ابتدایی به تعداد 85 نفر از اداره آموزش‌وپرورش نواحی 1 و 2 شهرستان اهواز بودند که هر دو گروه با روش سرشماری به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. ابتدا، متصدیان و مدیران مدارس پرسشنامه محقق ساخته استراتژی‌های جذب مدیران مدارس با ضریب آلفای کرونباخ 86/0 را که روایی آن، به تایید اعضای هیئت‌علمی دانشکده علوم تربیتی و تعدادی از نمونه‌های تحقیق رسیده بود را تکمیل نمودند. در ادامه، مدیران مدارس پرسشنامه دارای روایی تعهد سازمانی می یر وآلن (1990) را که پایایی آن نیز با آلفای کرونباخ سنجیده شد و مقدار آن 85/0 بود را تکمیل نمودند. به¬منظور تجزیه‌وتحلیل داده¬ها از آمار توصیفی (فراوانی و درصد) و آمار استنباطی (آزمون کای‌اسکوئر، آزمون واریانس یک راهه(آنوا) و رگرسیون چندگانه همزمان) استفاده گردید. نتایج داده¬¬ها حاکی از آن بود که ازنظر متصدیان و مدیران مدارس، سازمان آموزش و پرورش، از اکثر شاخص ها و مولفه های استراتژی های جذب مطرح شده استفاده می کند و آنها را به عنوان معیاری برای انتخاب مدیران مدارس خود لحاظ می کند. همچنین تعهد سازمانی مدیران مدارس بالا بود و تعهد سازمانی به‌وسیله استراتژی جذب سرباز وفادار تبیین گشت و از این رو، این استراتژی بر تعهد سازمانی مدیران تاثیر گذار بود و به میزان بیشتری مورد استفاده سازمان آموزش و پرورش برای انتخاب مدیران مدارس قرار می¬گرفت. با توجه به نتایج این تحقیق، سازمان آموزش‌وپرورش می‌بایست به ارزیابی درونی و بیرونی محیط خود بپردازد و ضمن تجزیه‌وتحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید خود، به تدوین استراتژی‌ها و سیاست‌هایی اقدام کند که ضمن جذب شایسته‌ترین مدیران مدارس، به افزایش تعهد سازمانی آن‌ها کمک نماید.

 هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی فرآیند مدیریت تغییر در مراکز علمی- کاربردی شهر اهواز بود. روش پژوهش، آمیخته از نوع تبیینی بود و از روش پیمایشی، برای جمع¬آوری داده‌های کمی و از روش تحلیل محتوا برای جمع¬آوری داده‌های کیفی استفاده شد. مشارکت¬کنندگان، کلیه کارکنان مراکز علمی- کاربردی شهر اهواز بود که حدوداً 452 نفر می‌باشند که در بخش کمی با روش نمونه¬گیری تصادفی نسبتی تعداد 124 نفر براساس فرمول کوکران انتخاب شدند. روایی سوالات پرسشنامه از طریق روایی محتوایی، به تایید استاد راهنما و اساتید گروه علوم تربیتی و گروه مدیریت دانشگاه شهید چمران اهواز رسید. همچنین برای بدست آوردن پایایی سوالات پرسشنامه از روش آلفای کرونباخ استفاده شد که میزان آلفای بدست آمده 81%0 بود. برای تحلیل آماری سوالات و فرضیه‌های پژوهش از آمار توصیفی (فراوانی و درصد) و آمار استنباطی (آزمون‌های غیرپارامتری کای اسکوئر و فریدمن) استفاده شد. نتایج داده‌های کمی نشان داد که نیروی انسانی مراکز علمی- کاربردی برای ایجاد تغییر آمادگی و توانایی لازم را دارا می‌باشند. در ادامه پژوهش، در بخش کیفی از روش نمونه¬گیری هدفمند با شیوه‌ انتخاب موارد مطلوب استفاده شد و با 8 نفر از مدیران، معاونان و کارشناسان مراکز آموزشی علمی- کاربردی شهر اهواز مصاحبه نیمه¬ساختاریافته صورت گرفت. مصاحبه‌ها با روش تحلیل محتوای کیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج مصاحبه‌ها نشان داد که کارکنان مراکز علمی- کاربردی شهر اهواز، با وجود داشتن همه شرایط لازم برای انجام تغییر، با موانع و مشکلات بسیاری روبه¬رو هستند. این موانع در دو مقوله؛ موانع درون سازمانی و برون سازمانی دسته¬بندی شدند. سپس برای هر کدام از این دو مقوله، زیرمجموعه‌هایی استخراج شد؛ به¬طوری که موانع درون سازمانی در چهار بخش موانع ساختاری، آموزشی، نظارتی و کنترل، تشویقی و پاداش؛ و موانع برون سازمانی در سه بخش موانع اجتماعی، اقتصادی و بازار دسته¬بندی شدند. تغییر هدف، وجود قوانین و مقررات متناقض، کمبود امکانات آزمایشگاهی و کارگاهی، روش تدریس نظری اساتید و عدم انگیزه، علاقه و پشتکار دانشجویان و ... به¬عنوان نمونه‌هایی از موانع درون سازمانی و مدرک¬گرایی و ... بعنوان نمونه‌هایی از موانع برون سازمانی در این مراکز شناسایی شدند.

هدف از این پژوهش بررسی تاثیر اعتماد سازمانی بر بهره¬وری مدیران، معاونان و معلّمان شهرستان آغاجاری در سال تحصیلی 1394-1393 است. جامعه¬ی آماری این تحقیق 550 نفر از مدیران، معاونان و معلّمان شهر آغاجاری می¬باشند؛ نمونه¬ی آماری شامل 226 از مدیران، معاونان و معلّمان است که با استفاده از روش نمونه¬گیری تصادفی طبقه ای مشخّص و انتخاب شدند. گردآوری اطّلاعات با استفاده از دو پرسش¬نامه¬ی اعتماد سازمانی و بهره¬وری انجام شد. نتایج نشان داد بین اعتماد سازمانی و بهره وری سازمانی رابطه مستقیم وجود دارد؛ همچنین نتایج نشان داد که مولفه¬های اعتماد سازمانی (اعتماد عمودی، اعتماد نهادی و اعتماد جانبی) از قدرت پیش¬بینی کنندگی بالایی برای بهره¬وری برخوردار می¬باشد.

هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی تاثیر هوش هیجانی مدیران بر تعالی سازمانی مدارس شهر مسجدسلیمان بود. روش پژوهش در گروه تحقیقات توصیفی-همبستگی است . جامعه آماری شامل کلیه مدارس است که حدوداً 111 مدرسه است. حجم نمونه مطابق با جدول مورگان 419 نفر از مدیران و معلمان بود که شامل 86 مدیر و 344 معلم برآورد شد. نمونه مدیران به روش تصادفی طبقه ای و نمونه معلمان به روش تصادفی ساده انتخاب شدند . داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه بار آن و تعالی سازمانی نودهی جمع آوری شد. روایی پرسشنامه ها روایی صوری و محتوایی بود و پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 93/0 و 84/0محاسبه شد. داده های بدست آمده از طریق روشهای آمار توصیفی شامل فراوانی، درصد و آمار استنباطی شامل آزمون تی تک نمونه ای، ضریب همبستگی و رگرسیون همزمان بوسیله نرم افزارSPSS تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشا ن داد هوش هیجانی مدیران بر تعالی سازمانی مدارس تاثیر دارد ، اکثر مولفه های هوش هیجانی مدیران بالاتر از حد متوسط بود ولی مولفه مدیریت استرس کمتر از حد متوسط ارزیابی شد ، مولفه های تعالی سازمانی مدارس بالاتر از حد متوسط بود ولی مدیریت کارکنان و مدیریت منابع کمتر از حد متوسط ارزیابی شد. از میان مولفه های هوش هیجانی بیشترین تاثیر را مولفه درون فردی و کمترین تاثیر را مدیریت استرس بر تعالی سازمانی مدارس دارد. همچنین نتایج حاکی از آن است که به ازای تغییر در یک واحد انحراف استاندارد مولفه های درون فردی ، بین فردی ، سازگاری ، مدیریت استرس ، خلق عمومی ، میزان تعالی سازمانی به ترتیب به اندازه 197/0، 195/0، 127/0، 119/0 ، 098/0 قا بل پیش بینی است. به علاوه به ازای تغییر در یک واحد انحراف استاندارد مولفه های هوش هیجانی ، میزان تعالی سازمانی به اندازه166/0قابل پیش بینی می باشد. با توجه به نتایج به دست آمده، به نظر می رسد آموزش و ارتقای مدیریت استرس به مدیران مدارس ، ایجاد انگیزه مادی و معنوی برای معلمان، جذب کمک های مردمی ، حمایت مالی و تقسیم عادلانه منابع مالی میان مدارس از سوی سازمان شرکت نفت باید مورد توجه قرار گیرد.

این پژوهش با هدف بررسی وضعیت مهارت¬آموزی در مرکز آموزش علمی-کاربردی جهاد دانشگاهی شهر اهواز انجام شده است. روش پژوهش، روش تحقیق آمیخته (اکتشافی) است. داده¬های پژوهش با استفاده از دو روش کمّی (پرسشنامه محقق ساخته) و تحلیل محتوای کیفی (مصاحبه) جمع¬آوری گردید. مشارکت¬کنندگان این پژوهش را کلیه کارکنان، استادان و دانشجویان مرکز علمی-کاربردی جهاد دانشگاهی شهر اهواز تشکیل می¬دهند که در مجموع 260 نفر نمونه را تشکیل دادند (240 نفر برای پاسخگویی به پرسشنامه و 20 نفر برای انجام مصاحبه). یافته¬های پژوهش حاکی از آن بود که مهمترین نیازهای مهارتی دانشجویان به ترتیب مهارت¬های شناختی، حرفه¬ای (فنی)، کارآفرینی، مدیریتی و ارتباطی و اجتماعی است. یافته¬ها همچنین نشان داد، آموزش¬های ارائه در مرکز نتوانسته است نیازهای مهارتی دانشجویان را برآورده سازد. درواقع، آموزش¬های ارائه‌شده در مرکز نتوانسته آن‌چنان‌که باید و شاید بر سرمایه انسانی تاثیر مثبت و سودمندی داشته باشد و پاسخگوی طرفداران رویکرد ابزاری باشد. مصاحبه¬ها حاکی از دو جنبه موافق و مخالف در خصوص همخوانی آموزش¬های ارائه¬شده در مرکز با اهداف دانشگاه جامع علمی-کاربردی بودند. در نهایت با مقایسه نظرات موافق و مخالف و با توجه به نتایج حاصل از پرسشنامه دوم، ناهمخوانی آموزش¬های ارائه‌شده در مرکز با اهداف دانشگاه جامع علمی-کاربردی پذیرفته شد. عوامل متعددی نیز به‌عنوان عوامل تسهیل‌کننده مهارت¬آموزی در مرکز شناسایی شدند که عبارتند از: استفاده از روش¬های نوین تدریس، امکانات و تجهیزات مکفی، برنامه درسی بومی، محتوا و سرفصل¬های کاربردی، پذیرش کمتر دانشجویان، سطح علمی مطلوب دانشجویان، توانمندی تخصصی استادان، هدفمندی دانشجویان از ورود به مرکز، رغبت و انگیزه دانشجویان و وضعیت اشتغال. موانع مهارت¬آموزی در مرکز نیز به سه مقوله؛ موانع فردی، سازمانی و فراسازمانی دسته¬بندی شدند. مدرک¬گرایی، کمبود امکانات آزمایشگاهی و کارگاهی، غلبه روش تدریس نظری بر تدریس عملی استادان، کاربردی نبودن آموزش¬ها، عدم انگیزه علاقه و پشتکار دانشجویان و... به‌عنوان نمونه¬هایی از موانع مهارت¬آموزی در این مرکز شناسایی شد.

نظام آموزش عالی هر کشور، نقش اصلی در توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بر عهده دارد. هدف از انجام این پژوهش، ارزیابی عملکرد دانشگاه شهید چمران اهواز، بر اساس مدل تعالی سازمانی بنیاد اروپایی مدیریت کیفیت فراگیر EFQM بود. در این مطالعه توصیفی- مقطعی، 135 نفر از اعضای هیات علمی و کارکنان دانشگاه شهید چمران اهواز، در سال 93-94 با روش نمونه گیری تصادفی نسبتی(متناسب با تعداد کارکنان و اعضای هیات علمی) انتخاب شدند و از پرسشنامه تعالی سازمانی EFQM تعدیل شده برای جمعآوری دادهها استفاده شد. جهت پردازش و تحلیل دادهها از نرم افزار SPSS 16 و آمار توصیفی استفاده شد. میانگین امتیاز ارزیابی عملکرد دانشگاه شهید چمران اهواز در حوزه توانمندسازها 4/231 و در حوزه نتایج 4/238 بود. بیشترین امتیاز کسب شده در حوزه توانمندسازها مربوط به معیار شراکتها و منابع (6/48) و کمترین امتیاز مربوط به معیار کارکنان (7/43) بود. معیارهای نتایج کلیدی عملکرد، بیشترین (1/51) و نتایج کارکنان کمترین(4/42) امتیاز حوزه نتایج را کسب کردند. از نظر اعضای هیات علمی و کارکنان دانشگاه شهید چمران اهواز، 8/469 از 1000 امتیاز ممکن مدل تعالی سازمانی EFQM را بهدست آورد و از نظر تعالی سازمانی در وضعیت کمتر از متوسط قرار دارد.

این پژوهش باهدف بررسی تاثیر سازوکار تخصیص منابع مالی درون دانشگاهی بر عملکرد آموزشی و پژوهشی گروه‌های آموزشی دانشگاه شهید چمران اهواز به اجرا درآمد. پژوهش حاضر ازنظر هدف در گروه تحقیقات نظری- کاربردی بوده و ازنظر روش از نوع توصیفی- تحلیلی و روش همبستگی است. دانشگاه شهید چمران اهواز به‌عنوان جامعه آماری انتخاب و داده‌های آماری در خصوص همه دانشکده‌ها و گروه‌های آموزشی دانشگاه گردآوری‌شده است. به‌منظور جمع‌آ‌وری داده‌های موردنیاز در قلمرو زمانی 92-1389، چک‌لیست‌های ساخته شده و با مطالعه اسناد، اطلاعات و مدارک موجود در واحدهای سازمانی دانشگاه استفاده، داده ها جمع آوری گردید. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از آمار توصیفی در قالب جداول متوسط نرخ رشد، میانگین، انحراف استاندارد و همبستگی و به‌منظور تعیین روابط بین متغیرها و برازش الگوهای رگرسیونی موردنظر از آمار استنباطی و روش آماری الگو‌سازی چند سطحی استفاده‌شده است. نتایج نشان می‌دهد که: 1- داده‌ها از ساختار یکسان و همگنی برخوردار نبوده و بین واحدهای زمانی و بین گروه‌های آموزشی ناهمسانی وجود دارد. میزان آماره محاسبه‌شده برای عملکرد پژوهشی (68/0= ) و عملکرد آموزشی (52/0= ) نشان‌دهنده ضرورت به‌کارگیری الگوسازی چند سطحی است.2- عملکرد پژوهشی و عملکرد آموزشی گروه‌های آموزشی به ازای هر عضو هیئت‌علمی در طول دوره موردبررسی با تغییراتی مواجه و روند کلی این شاخص‌ها افزایشی بوده است. 3- هر یک از گروه‌ها روند افزایش عملکردی متفاوتی را تجربه کرده است. 4- سازوکارهای تخصیص منابع مالی، عملکرد پژوهشی و عملکرد آموزشی گروه¬ها را به‌طور معنی‌داری تحت تاثیر قرار می‌دهد.

 هدف اصلی پژوهش حاضر، آگاهی از امکان پیاده‌سازی دانشگاه کارآفرین از دیدگاه مدیران و اعضای هیئت‌علمی در دانشگاه شهید چمران اهواز بود. روش پژوهش، آمیخته از نوع تبیینی بود و از روش پیمایش، برای جمع آوری داده های کمی و از روش مصاحبه برای جمع آوری داده های کیفی استفاده شد. مشارکت‌کنندگان، اعضای هیئت‌علمی دانشگاه شهید چمران اهواز بودند که در بخش کمی با روش نمونه‌گیری طبقه ای تصادفی، تعداد 120 نفر، بر اساس فرمول کوکران انتخاب شدند. این تعداد، پرسشنامه محقق ساخته با ضریب آلفای کرونباخ 97/0 را که روایی آن، به تایید اعضای هیئت‌علمی دانشکده علوم تربیتی و گروه مدیریت دانشگاه شهید چمران رسید بود را تکمیل نمودند. به منظور تجزیه ‌وتحلیل داده های کمی از آمار توصیفی (فراوانی و درصد) و آمار استنباطی (آزمون کای‌اسکوئر و فریدمن) استفاده گردید. نتایج داده های کمی حاکی از آن بود که ازنظر اعضای هیئت‌علمی، امکان پیاده سازی همه ی مولفه‌های دانشگاه کارآفرین در دانشگاه شهید چمران وجود دارد. در ادامه پژوهش، در بخش کیفی از روش نمونه‌گیری هدفمند با شیوه ی انتخاب موارد مطلوب استفاده شد و با 12 نفر از مسئولین و اعضای هیئت‌علمی مرتبط با کارآفرینی و صنعت، مصاحبه نیمه ساختاریافته صورت گرفت و مصاحبه ها با روش تحلیل محتوای کیفی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. درمجموع نتایج تحقیق نشان داد که اعضای هیئت‌علمی ضمن پذیرفتن مشکلات و موانع دانشگاه در مسیر تبدیل به دانشگاه کارآفرین و نبود زیرساخت‌ها و بسترهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مناسب در کشور، معتقدند دانشگاه دارای توانمندی‌ها (شامل: وجود نیروهای انسانی با تخصص های گوناگون، دانشجویان علاقه‌مند به پژوهش در سطح تحصیلات تکمیلی، برند، سابقه ی تاریخی، پژوهش محور بودن و مادر بودن دانشگاه شهید چمران و وجود گروه ها و رشته های متعدد در دانشگاه) و زمینهها (شامل: ظرفیت های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی استان خوزستان، وجود صنایع، شرکت ها، کشاورزی و فنّاوری‌های متعدد در استان خوزستان، وجود مراکز کارآفرینی، ارتباط با صنعت، پارک علم و فن آوری و شرکت های دانش‌بنیان متعدد، توانایی مشارکت و تشکیل گروه‌های تخصصی اعضای هیئت‌علمی در طرح های پژوهشی، اقتصادی و کارآفرین) است و می تواند با انجام فعالیت هایی نظیر: گسترش فرهنگ کارآفرینی و تغییر نگرش اعضای هیئت‌علمی و دانشجویان به رسالت دانشگاه، اصلاح سیستم جذب، ارتقا و بازآموزی اعضای هیئت‌علمی، هماهنگی بخش های مختلف دانشگاه در اجرای فعالیت های کارآفرینی، نیازسنجی و برقراری ارتباط مناسب با محیط بیرونی و معرفی دانشگاه به صنعت و جامعه، متنوع سازی منابع مالی دانشگاه و... در مسیر تبدیل¬شدن به دانشگاه کارآفرین حرکت کند.

هدف این تحقیق آگاهی از تاثیر رهبری توزیعی بر رضایت شغلی معلمان و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دبیرستان‌های شهرستان اهواز بود. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی و همچنین به لحاظ هدف، جزء تحقیقات نظری– کاربردی و جامعه آماری این تحقیق، مدیران و معلمان زن و مرد و کلیه دانش‌آموزان مدارس متوسطه نواحی4 گانه آموزش‌وپرورش شهرستان اهواز در سال 93-1392 بوده است. برای نمونه گیری از روش طبقه ای چندمرحله‌ای استفاده شد؛ بدین ترتیب که از بین نواحی موجود ابتدا ناحیه‌های1و4 به صورت تصادفی انتخاب، سپس از تعداد 89 مدرسه به‌طور تصادفی با توجه به جدول مورگان از مدارس دخترانه و پسرانه 73 مدرسه انتخاب شدنددر پایان، به‌طور میانگین از هر مدرسه با توجه به جمعیت آن تعداد معینی معلم و مدیر مورد بررسی قرار گرفت. به عنوان ابزار اندازه‌گیری از دو پرسشنامه وضعیت رهبری توزیعی مرکز توسعه و پژوهش دلور با ضریب آلفا 88/0 و پرسشنامه رضایت شغلی اسمیت، کندال و هولین با ضریب آلفا 96/0 استفاده شد و برای اندازه گیری میزان پیشرفت تحصیلی دانش آموزان نیز، میانگین نمرات کتبی دانش آموزان سال سوم هر مدرسه در دروس نهایی که به صورت هماهنگ سراسری(کشوری) برگزار می شود، استفاده شد. یافته ها حاکی از استفاده مدیران مدارس از رهبری توزیعی داشت. بین تمامی ابعاد رهبری توزیعی به جز توسعه حرفه‌ای و حمایت همه‌جانبه با پیشرفت تحصیلی رابطه وجود داشت. همچنین بین تمامی ابعاد رهبری توزیعی با رضایت شغلی رابطه وجود داشت. نتایج رگرسیون نشان داد ابعاد رهبری توزیعی و رضایت شغلی پیش بین پیشرفت تحصیلی دانش آموزان هستند و نتایج رگرسیون چند متغیره حاکی از تاثیر بسیار ضعیف متغیر رهبری توزیعی مدیران بر رضایت شغلی معلمان و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دارد.

هدف اصلی پژوهش بررسی تاثیر آموزش سازمانی بر توانمند¬سازی کارکنان بانک تجارت شهر اهواز بود. تحقیق حاضر از حیث هدف، کاربردی و از حیث ماهیت، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری در این تحقیق عبارت است از کلیه کارکنان شعب بانک تجارت شهر اهواز که شامل 300 نفر می¬باشند. با توجه به حجم جامعه آماری، جهت تعیین حجم نمونه آماری از فرموی کوکران استفاده گردید و بر این اساس حجم نمونه آماری 150 نفر تعیین گردید. این تعداد از کارکنان، با استفاده از روش نمونه¬گیری تصادفی از بین تمامی اعضای جامعه آماری پژوهش انتخاب شدند. جهت گردآوری داده¬های مورد نیاز پژوهش از دو پرسشنامه آموزش سازمانی و توانمندسازی کارکنان استفاده شد. برای تایید روایی پرسشنامه، از روش محتوایی استفاده گردید و روایی پرسشنامه به تایید پنج نفر از اعضا هیات علمی گروه علوم تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز و ده تن از کارکنان شعب بانک تجارت اهواز رسید. پایایی دو پرسشنامه آموزش سازمانی و توانمندسازی کارکنان نیز با استفاده از روش آلفای کرونباخ به ترتیب 83/0 و 87/0 به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده¬های پرسشنامه و آزمون سوالات، از روش¬های آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار، فراوانی و حداقل و حداکثر نمره) و آمار استنباطی (همبستگی پیرسون و رگرسیون) استفاده شده است. یافته¬های پژوهش در زمینه سوالات پژوهش نشان داد که ارتباط معنی داری بین آموزش سازمانی و توانمندسازی کارکنان وجود ندارد. همچنین نتایج نشان داد که بین آموزش سازمانی و مولفه¬ی احساس شایستگی، احساس استقلال و احساس موثر بودن رابطه معنی دار وجود دارد اما بین آموزش سازمانی، احساس معنی¬دار بودن در شغل و احساس اعتماد در شغل، رابطه معنی¬داری وجود ندارد. همچنین نتایج رگرسیون نشان داد که آموزش سازمانی در گام اول می¬تواند مولفه احساس شایستگی توانمندسازی را به میزان 04/0 پیش¬بینی کند. در گام دوم مولفه احساس معنی¬دار بودن وارد الگو شده است؛ به این معنی که آموزش سازمانی توانسته است به میزان 08/0 تغییرات این دو بعد توانمندسازی کارکنان را با یکدیگر پیش¬بینی کنند.

هدف اصلی از اجرای پژوهش حاضر، شناسایی و بررسی موانع بازدارنده و الزامات مورد نیاز و تسهیل کننده روندتجاری سازی دانش از دیدگاه مدیران و اعضای هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز می باشد. برای دستیابی به این هدف، از روش پژوهش آمیخته طرح همزمان- زاویه بندی استفاده شده است. بدین صورت که داده ها در بخش کمی با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته برای توزیع بین 155 نفر از افراد نمونه که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده بودند و مصاحبه نیمه ساختمند به روش نمونه گیری گلوله برفی با شاخص اشباع نظری در بخش کیفی به طور همزمان جمع آوری شده اند. نتایج بخش کیفی با استفاده از رویکرد تحلیل محتوای کیفی به روش قیاسی تجزیه و تحلیل شده و در مقولات از قبل مشخص شده شامل؛ بازدارنده های فردی، سازمانی و محیطی و الزامات فرهنگی، ساختاری و سیاسی- قانونی سازماندهی شدند. نتایج در بخش کمی نشان می دهد، بازدارنده های سازمانی و الزامات ساختاری از اهمیت و اولویت بالاتری برخوردارند. همچنین، تفاوت معناداری بین دیدگاه های اعضای هیات علمی و مدیران دانشگاه در ارتباط با بازدارنده های فردی و سازمانی وجود داشته و در دیگر موارد تفاوت معناداری وجود ندارد.

چکیده
اهداف پژوهش حاضر، مطالعه رفتار شهروندی سازمانی مدیران و معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه شهر اهواز، آگاهی از میزان تاثیرگذاری مولفه های رهبری همکارانه مدیر، اعتماد معلم به همکاران، فشار آکادمیک، حرفه ای گری معلم، اثربخشی سازمانی ادراک شده و گشودگی جوّ مدرسه،توضیح چرایی اثرگذاری و عدم اثرگذاری مولفه های ذکر شده وشناسایی مولفه های دیگری از محیط مدارس، که بر شکل گیری رفتار شهروندی سازمانی مدیران و معلمان موثرند، می باشد.در همین راستا و به منظور دستیابی به شناخت بیشتر و نتایج دقیق و مطلوب تر روش پژوهش آمیخته از نوع طرح ترکیبی متوالی – تبیینی استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه معلمان و مدیران مدارس دو مقطع ابتدایی و متوسطه شهر اهواز تشکیل می دهند. به اقتضای روش پژوهشی ترکیبی، در بخش کمی از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و در بخش کیفی با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند تا زمانی که به سوالات پژوهش پاسخ داده شد و اشباع نظری بدست آمد فرآیند نمونه گیری ادامه یافت. داده ها با استفاده از پرسشنامه در بخش کمی و در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختمند جمع آوری گردید. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کمی نشان می دهد وضعیت رفتار شهروندی سازمانی مدیران و معلمان مدارس مورد مطالعه در سطح متوسطی است، از دیدگاه ذینفعان، بین رفتار شهروندی سازمانی در دو مقطع ابتدایی و متوسطه تفاوت معناداری وجود ندارد. علاوه بر این، مولفه های رهبری همکارانه مدیر، حرفه ای گری معلم و اثربخشی سازمانی ادراک شده پیش بینی کننده های خوبی برای شکل دهی به رفتار شهروندی سازمانی می باشند، در حالی که، مولفه های اعتماد معلم به همکاران، فشار آکادمیک و گشودگی جوّ مدرسه توانایی تاثیرگذاری، تبیین و پیش بینی تغییرات مربوط به رفتار شهروندی مدیران و معلمان را ندارند. در پیگیری نتایج در بخش کیفی، تجزیه و تحلیل مصاحبه ها بر مبنای رویکرد تحلیل محتوای کیفی به روش استقرائی، دلایل اثرگذاری و عدم اثرگذاری هر یک از مولفه ها تبیین شده است.