یادداشتی به قلم دکتر دادخواه: وحدت حوزه و دانشگاه در ترازوی اهداف و عملکرد

دکتر حسن دادخواه عضو هیئت‌علمی دانشگاه شهید چمران اهواز در یادداشتی به مناسبت هفته پژوهش و فناوری با موضوع "وحدت حوزه و دانشگاه" به بررسی مسائل این حوزه پرداخت.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه شهید چمران اهواز، در متن این یادداشت آمده است:

۲۷ آذرماه، به مناسبت شهادت حجت‌الاسلام دکتر مفتح استاد حوزه و دانشگاه، از سوی امام راحل به‌روز وحدت حوزه و دانشگاه نام‌گذاری گردید. قرار بود که این دو مرکز علمی، آموزشی و پژوهشی، از فرصت پیش‌آمده در بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، استفاده و کاستی‌ها و عیوب و آسیب‌های یکدیگر را جبران کنند. قرار بود تا فاصله میان خود را از یکدیگر کم کنند و به‌عنوان فرهیختگان جامعه در ساختن و گسترش فرهنگ انسانی و اسلامی، شهروندان ایرانی را به تعالی و بزرگ‌منشی برکشانند.

قرار بود که حوزویان و دانشگاهیان با درک صحیح و متقابل از جایگاه تاریخی و جایگاه جدید خود در دنیای مدرن، در کنار یکدیگر و در ادامه راه به یکدیگر کمک برسانند.

 از تاریخ و روند شکل‌گیری همکاری میان این دو مرکز، همین بس که دانشگاه شهید چمران اهواز از پرچم‌داران تحقق بخشیدن به وحدت حوزه و دانشگاه بود. نخستین سمینارها و همایش‌ها دراین‌باره، با استقبال زیاد، در این دانشگاه برگزار شد و حال و هوای جنگ و دفاع مقدس بر گرما و دستاوردهای آن گردهمایی‌ها افزود. در قطعنامه‌های آن همایش‌ها، بندهایی مانند راه‌اندازی دفتر نمایندگی امام در دانشگاه‌ها و راه‌اندازی تدریس دروس معارف اسلامی گنجانده شد و بعدها به تصویب کشوری رسید.

درگذر زمان، وظایف و ساختار و اختیارات دفتر نمایندگی ، تکمیل گردید و گسترش یافت.

در دهه اول پس از تأسیس و راه‌اندازی نهادهایی که عملاً متولی و مسئول وحدت بخشیدن در روابط و عملکرد و اهداف حوزه و دانشگاه بودند، شاهد راه‌اندازی و  فعالیت سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی زیر نظر مرحوم دکتر احمد احمدی بودیم که تاکنون نزدیک به دو هزار عنوان کتاب منتشر کرده است.

دانشگاه تربیت مدرس باهدف تربیت استادانی متفاوت با استادان پیشین، راه‌اندازی شد و .....این‌گونه مقدمات طرح شعار و خواسته تحقق دانشگاه اسلامی و تدوین دروس و بازنگری در رشته‌های علوم انسانی در دستور کار شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار گرفت.

به‌موازات این اقدامات، استخدام اعضای هیئت‌علمی دانشگاه با رویکرد به خدمت گرفتن داوطلبانی با تفکرات اسلامی و همساز با اهداف انقلاب، شکل گرفت و به سخن دیگر، وحدت حوزه و دانشگاه، باهدف کمک به اسلامی شدن دانشگاه‌ها و زدودن تفکرات غربی از متون دروس علوم انسانی و تربیت دانشجویان متخلق به رفتار اسلامی به راه خود ادامه داد.

در همین حال، حوزه‌های علمیه در قم و مراکز بعضی استان‌ها اقدام به تأسیس مراکز آموزشی و پژوهشی  به سبک و سیاق دانشگاه نمودند و عملاً چندین دانشگاه نوبنیاد زیر نظر حوزویان شروع به تربیت دانشجو و اعطای مدارک دانشگاهی نمود.

امروز پس از  سپری شدن چهار دهه از طرح ایده وحدت حوزه و دانشگاه، شایسته است تا دگرگونی‌های این دو مرکز و دادوستدها و تأثیر و تأثرات هر یک‌بر یکدیگر و وحدت قلبی و عاطفی میان آن دو و سهم هرکدام در گسترش فرهنگ انسانی و اسلامی در فضای عمومی جامعه در ترازوی نقد و بررسی و کاوش قرار گیرد.

آیا دانشگاهیان اجازه یافته‌اند تا در انتقال فرهنگ دانشگاهی و حتی حضور فیزیکی در حوزه‌های علمیه نقش‌آفرینی کنند؟

دانشگاهیان چه دخالت و اختیاری در اداره حوزه‌های علمیه بر عهده‌دارند؟

در شوراهایی مانند شورای عالی انقلاب فرهنگی، تعیین روسای دانشگاه‌ها، عضویت در شورای عالی فرهنگ عمومی و ....نقش برجستگان منتخب دانشگاهیان به چه اندازه است؟

دانشگاه‌ها به‌طور سازمانی و دانشگاهیان به‌طور انفرادی و مستقل چه نقشی در فرهنگ‌سازی ایفا می‌کنند؟

سال ۱۳۹۸ و تقارن سالروز وحدت حوزه و دانشگاه با هفته پژوهش در دانشگاه‌ها را می‌توان به فال نیک گرفت و با برگزاری نشسته‌ای علمی و هدف‌دار ایده وحدت حوزه و دانشگاه به‌عنوان میراث بی‌پایان حضرت روح‌الله موردبررسی و ارزیابی قرار گیرد و احیاناً به آبشخور راستین خود بازگردانده شود و چه شایسته که دانشگاه شهید چمران اهواز پرچم‌دار این بازنگری گردد.