یادداشتی از دکتر امانپور؛ نگاهی به نقش مدیریت محله محور شهری در قطع زنجیره شیوع ویروس کرونا

دکتر سعید امانپور عضو هیات علمی و هسته بررسی های محیطی و بوم شناختی ستاد مبارزه با بیماری کرونا دانشگاه شهید چمران اهواز در یادداشتی به موضوع نقش مدیریت محله محور شهری در قطع زنجیره شیوع ویروس کرونا پرداخت.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه شهید چمران اهواز، در این یادداشت آمده است:

به گفته تدروس ادهانوم جبریسوس، دبیرکل سازمان بهداشت جهانی، شیوع ویروس کرونا در جهان سرعت گرفته است. به گفته وی: "شصت و هفت روز از شناسایی اولین ویروس گذشت تا تعداد مبتلایان به صد هزار نفر برسد؛ یازده روز دیگر طول کشید تا صد هزار نفر دیگر به این تعداد اضافه شوند و ظرف فقط چهار روز صد هزار نفر دیگر هم به این تعداد اضافه شدند."

تا روز 10 فروردین ماه 99، بیش از 650 هزار نفر مبتلا به کرونا در جهان شناسایی شده‌ که بیش از 30 هزار نفر هم تا کنون بر اساس اعلام رسمی دولت ها جان باخته‌اند. در این راستا، آمریکا، ایتالیا، اسپانیا و چین در صدر کشورهای مبتلا به این ویروس قرار دارند . از نظر مایک راین، کارشناس سازمان جهانی بهداشت، باید به دنبال شناسایی مبتلایان به ویروس و قرنطینه کردن‌ آن‌ها بود و کسانی را که با بیماران در تماس بوده‌اند هم قرنطینه شوند و الا با بازگشت مردم به اجتماع، ویروس دوباره فراگیر می‌شود.

بنا بر گفته معاون وزیر بهداشت، در ایران و در هر ساعت، حدودا ۴5 نفر از شهروندان به بیماری ویروس کرونا مبتلا می‌شوند که این آمار نشان‌دهنده قدرت اپیدمیک این ویروس است.

چیزی که امروزه واقعا لازم است بر روی آن تمرکز کنیم، تشخیص افراد ناقل ویروس کرونا، جداسازی و قطع ارتباط آنان با سایر افراد خانواده و اجتماع محلی است لذا، در طرح کاهش زنجیره انتقال ویروس کرونا، علاوه بر رعایت دقیق نظافت و مراقبت های شخصی و اجتماعی، تشدید محدودیت های تردد و سفرها، کاهش هرچه بیشتر تماس ها، رعایت فاصله اجتماعی و نحوه ی مدیریت سلسله مراتب شهری مورد توجه ویژه قرار می گیرد.

در راستای اجرای طرح فاصله گذاری اجتماعی جهت قطع زنجیره شیوع ویروس کرونا ، بایستی سازوکاری اتخاذ گردد تا به شدت از انجام تماس های افراد با یکدیگر و نیز سفرهای برون و درون شهری جلوگیری گردد. شهرها و مجتمع های زیستی به عنوان مهم ترین مراکز تجمعات انسانی هستند که از سطوح مختلف عملکردی و مدیریتی تحت عنوان؛ منطقه ، ناحیه و محله تشکیل شده اند و در برنامه ریزی شهری، برای هر هر کدام از آنها، وظایف و عملکردی مشخصی تعریف گردیده است. محله ها، کوچک ترین واحد یا سلول مدیریتی در شهرها هستند که از مساحت محدودی برخوردار می باشند به طوری که فاصله مرکز تا پیرامون آنها، حدودا 600 متر می باشد و در حالت عادی، می توان این مسافت را در مدت زمان حدودا 10 دقیقه، به صورت پیاده طی کرد. عناصر اصلی مستقر در مرکز محله ها عبارتند از؛ مسجد، پارک، کتابخانه، مهد کودک، مراکز خرید و خدماتی از جمله میوه فروشی ها، قصابی ها، آرایشگاه ها و نانوایی ها .

در صورت استقرار مناسب و مکانیابی بهینه، این فعالیت ها به خوبی جوابگوی همه نیازهای روزمره ساکنین محله می باشد.

با وقوع و گسترش شدید بیماری واگیر ناشی از ویروس کرونا ، محله های شهری از جهات مختلفی، از جمله مبارزه و قطع زنجیره شیوع ویروس مذکور، می توانند مورد توجه ویژه قرار گیرند

کوچک بودن مساحت محله ها، شرایط مساعدی جهت مدیریت آنها در زمینه قطع ارتباط افراد با یکدیگر و رعایت دقیق فاصله اجتماعی که در حال حاضر و به دلایل زیر به عنوان بهترین راهکار جهت قطع زنجیره شیوع ویروس منحوس کرونا شناخته می شود، فراهم می سازد؛

1ـ در برنامه ریزی شهری، محله ها دارای مرز جغرافیایی تقریبا مشخصی هستند و به علت مساحت محدود، افراد ساکن در محله تا حدودی همدیگر را می شناسند به طوری که به راحتی می توانند افراد بومی محل را از غیربومی تشخیص دهند. لذا، در شرایط کرونایی و در راستای جلوگیری از تردد افراد غیربومی، می توانند به عنوان همیار خوبی برای پلیس محلی عمل نمایند.

2ـ در شرایطی که مسئولین و دست اندرکاران مبارزه با شیوع ویروس کرونا بر خود قرنطینه بودن افراد تاکید دارند، با اتخاذ مدیریت محله محور شهری، مدیران محله های شهری به راحتی می توانند با حداقل نیرو، همه فعالیت های غیرضروری را تعطیل نمایند و تنها به صنوفی اجازه فعالیت داده شود که مایحتاج ضروری ساکنین را تأمین نمایند .

3ـ بهترین و آسان ترین روش مدیریت و نظارت بر نحوه ی توزیع عادلانه وسایل بهداشتی چون؛ ماسک، دستکش بهداشتی، محلول های ضدعفونی کننده، تجهیزات پزشکی مورد نیاز و غیره در مواقعی که دسترسی عموم مردم به آنها به سختی صورت می گیرد، از طریق مدیریت صحیح سلسله مراتبی شهری و با تاکید بر مدیریت محله محوری صورت می گیرد

در شرایط شیوع ویروس کرونایی حاکم بر کل کشور که در آن بر قرنطینه شدید افراد و اجرای طرح فاصله گذاری اجتماعی تاکید می شود، پیشنهاد می گردد همه مجتمع های زیستی و از آن جمله شهرها را از سطح محلات یعنی کوچک ترین رده سلسله مراتب عملکردی مدیریت نمایند که به نظر می رسد این روش، ساده ترین، آسان ترین و بهترین روش فائق آمدن بر جلوگیری از شیوع ویروس پاندمی کرونا باشد .