دکتر بستانی؛ میراث حدیثی مسلمانان از اهمیت والایی برخوردار است

عضو هیئت‌علمی دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه شهید چمران اهواز با اشاره به اینکه میراث حدیثی مسلمانان از اهمیت والایی برخوردار است، گفت: این میراث پس از قرآن در مرتبه دوم اعتبار است و کمتر فعل و فکری در میان مسلمانان وجود دارد که مستقیماً متکی بر حدیثی نبوده یا بدان مؤید نباشد.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه شهید چمران اهواز، دکتر قاسم بستانی در کرسی نظریه‌پردازی "آسیب‌شناسی میراث حدیثی مسلمانان و افراطی‌گری" که در آمفی‌تئاتر دانشکده الهیات و معارف اسلامی برگزار شد، اظهار کرد: بررسی حدیثی، آسیب شناسی و عوامل شکل‌دهنده آن در طول تاریخ، آشکار می‌کند که مسلمانان نباید بر میراث حدیثی خوداتکای صرف و اعتماد مطلق داشته باشند بلکه باید احتیاط در میراث حدیثی را نهادینه کرده و بستر مفاهمه، انسجام و وحدت را میان فرق اسلامی هموار سازند.

عضو هیئت‌علمی دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه شهید چمران اهواز، بیان کرد: اغراق نیست اگر گفته شود در تمام شئونات دینی، فردی و اجتماعی مسلمانان، احادیث تأثیر و نقش مستقیم و زیادی داشته و مرجعیت خاصی دارند.

بستانی، بیان کرد: وضعیت کنونی میراث حدیثی در طول تاریخ آسیب‌هایی از جمله نقل به معنا شدن حدیث، دخل و تصرف در مفردات حدیث که دارای اصل است و جعل و وضع حدیث برای مقاصد خاص فکری و عملی را متحمل شده است. لذا بر تمام مسلمانان واجب است که قبل از استناد به حدیث به‌دقت و با سعه‌صدر به بررسی آن‌ها بپردازند و از شتاب در قضاوت و راندن حکم بپرهیزند.

وی با اشاره به موضع دانشمندان اسلامی نسبت به اعتبار میراث حدیثی افزود: با توجه به بررسی‌هایی که در طول تاریخ نسبت به صحت‌وسقم احادیث و این میراث فرهنگی شده است اکثر دانشمندان و حدیث شناسان از شیعیان و اهل سنت، بر احتیاط نسبت به احادیث تأکید کرده‌اند و با استناد به تحقیقات و تأملات خود تصریح کرده‌اند که به این میراث گران‌بها، متأسفانه آسیب‌هایی واردشده است.

عضو هیئت‌علمی دانشکده الهیات و معارف اسلامی، تأکید کرد: از مهم‌ترین علل سیاسی تخریب حدیث، روی کار آمدن معاویه به دست‌آویز خونخواهی از کشندگان عثمان خلیفه سوم است. او در زمانی که اختلافات سیاسی به اوج خود رسیده بود، محدثین مزدور را گردآورد و با زور و زر آن‌ها را یاری رساند و آنان نیز به تمجید و مدح او و فضیلت سازی برای او پرداختند.

بستانی، بیان کرد: سپس با روی کارآمدن بنی‌عباس و حاکمیت آنان همچنان روند تخریب احادیث ادامه یافت. این خاندان سیاسی نیز به‌مانند بی امیه با چهره‌ای موجه‌تر( چون از عباس عموی پیامبر نسبت می‌بردند) به جعل و وضع حدیث برای توجیه قیام خود و نیز حکومت و شیوه حکومت‌داری و حاکمان خود و ... و نیز تضعیف و کوبیدن بنی امیه، مخالفین اولیه خود و سپس دیگر فرق سیاسی یا مذهبی مخالف پرداختند.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه شهید چمران اهواز در پایان، گفت: هر گروه مذهبی از مسلمانان باید بپذیرد که ابتدابه‌ساکن نباید نسبت به تمام احادیث خود به‌طور مطلق اعتماد و تمام احادیث دیگران را به‌طور مطلق نفی کند بلکه برای قبول احادیث خود و رد احادیث دیگران باید به اجماع و اتفاقی میان مذهبی و فرقه‌ای، دست‌یافت و در صورت عدم حصول چنین اجماعی نسبت به صحت و یا سقم حدیثی ، از متهم کردن دیگران خودداری نمود.

گفتنی است در این کرسی نظریه‌پردازی که با حضور اعضای هیئت‌علمی و دانشجویان دانشکده الهیات و معارف اسلامی برگزار شد، دکتر علی مطوری دبیر علمی جلسه را بر عهده داشت.

همچنین دکتر سید یوسف محفوظی و دکتر مصطفی جلالی ناقدان این کرسی نظریه‌پردازی بودند.

این کرسی نظریه‌پردازی از سوی گروه علوم قرآن و حدیث با همکاری دبیرخانه کمیته دستگاهی کرسی‌های نظریه‌پردازی، نقد و مناظره دانشگاه، برگزار شد.