آنچه در کارگاه سواد سلامت و فرزندآوری بیان شد

دکتر حسین ملتفت عضو هیئت‌علمی دانشکده‌ی اقتصاد و علوم اجتماعی دانشگاه شهید چمران اهواز در کارگاه «سواد سلامت و فرزندآوری» که در این دانشگاه برگزار شد سیاست‌های مؤثر بر کاهش و یا افزایش جمعیت ایران در سال‌های گذشته را بررسی کرد.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه شهید چمران اهواز، دکتر ملتفت در بخش نخست این کارگاه آموزشی که در دانشکده‌ی کشاورزی برگزار شد، روند رشد جمعیت ایران در ۱۵۰ سال اخیر را تشریح کرد.

وی با اشاره به سیاست‌های جمعیتی کشور، بیان کرد: در کشورمان تاکنون چهار برنامه در این حوزه اجراشده است. در سال 1346 هم‌زمان با اجرای اولین برنامه در کشور رشد جمعیت ایران برابر با سه و یک‌دهم درصد بود که پس از اجرای برنامه در سال ۱۳۵۵ رشد جمعیت به دو و هفت‌دهم درصد رسید که این عدد نشان‌دهنده‌ی اثرگذاری برنامه در آن دوره است.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه شهید چمران اهواز، اظهار کرد: مهم‌ترین دوره‌ی جمعیتی در ایران مربوط به سال‌های ۱۳۵۷ تا ۱۳۶۵ است که بیشترین رشد جمعیت را تجربه کرده‌ایم. در این دوره که هم‌زمان به آن دومین برنامه‌ی جمعیتی کشور اجرا شد با توجه به شرایط حاکم بر جامعه به‌خصوص جنگ تحمیلی و فرهنگ سنتی خانواده‌ها رشد جمعیت به سه و 9 دهم درصد رسید.

ملتفت ادامه داد: سومین برنامه به دلیل افزایش رشد جمعیت از سال ۱۳۶۸ اجرا شد که مسائلی ازجمله اتمام جنگ و ورود ایران به دوره‌ی جدید و تغییر نوع نگاه به فرزند به موفقیت آن کمک کرد.

عضو هیئت‌علمی دانشکده‌ی اقتصاد و علوم اجتماعی دانشگاه شهید چمران اهواز، خاطرنشان کرد: در این دوره ارزش فرزندان از «اقتصادمحوری» به «اجتماعی محوری» تغییر کرد و با این طرز تفکر تعداد زیاد فرزند جایگاه خود را به تمرکز بر تربیت فرزند یا فرزندان داد و به این دلایل رشد جمعیت ایران به‌سرعت کاهش یافت و به یک و 9 دهم درصد در سال ۱۳۷۵ رسید.

ملتفت افزود: پس‌ازآن رشد جمعیت ایران تقریباً ثابت باقی ماند و با شیبی بسیار ملایم در حال کاهش بود؛ اما از نیمه‌ی دوم دهه‌ی 90 باروری با کاهش بیشتری روند خود را ادامه داد.

وی در بخش دوم این کارگاه آموزشی با اشاره به تحقیقات انجام‌شده در ارتباط با خانواده‌های تک‌فرزند در شهر اهواز به تحلیل دلایل روی آوردن خانواده‌ها به تک‌فرزندی و کم‌فرزندی پرداخت.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه شهید چمران اهواز از تغییر سبک زندگی خانواده‌ها به‌عنوان مهم‌ترین دلیل تک‌فرزندی در خانواده‌های ساکن اهواز نام برد و افزود: در این سبک، زندگی پدر و مادر و به‌خصوص مادران به‌اندازه‌ی تربیت فرزندان اهمیت دارد.

ملتفت، گفت: در سبک زندگی جدید برخلاف گذشته زنان در امر باروری از قدرت تصمیم‌گیری اساسی برخوردارند و مهم‌ترین فرد و تعیین‌کننده‌ی تعداد فرزندان هستند.

 وی، تصریح کرد: حضور زنان در سطوح بالای تحصیلاتی و دانشگاهی، حضور در مشاغل مختلف در جامعه و همچنین تمایل به حضور در فعالیت‌های اجتماعی بر فرزندآوری آن‌ها تأثیر چشمگیری داشته باشد.

گفتنی است کارگاه آموزشی «سواد سلامت و فرزندآوری» به همت دفتر مشاور رئیس دانشگاه شهید چمران اهواز در امور بانوان و خانواده و با همکاری معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه برگزار شد.