پیام دکتر آخوندعلی به نخستین همایش بین‌المللی تاریخ اجتماعی و اقتصادی خوزستان - دانشگاه شهید چمران اهواز
21 02 2024 02:50
کد خبر : 1744811
تعداد بازدید : 672
دکتر علی‌محمد آخوندعلی، رئیس دانشگاه شهید چمران اهواز در پیامی به نخستین همایش بین‌المللی تاریخ اجتماعی و اقتصادی خوزستان عنوان کرد: خوزستان جایی است که تلاقی تضادهای محیط جغرافیایی، تلاقی کوه و دشت و دریا و حضور اقوام و فرهنگ‌های مختلف بر زیبایی و شکوهش افزوده و فرهنگی منعطف، زیبا، خون‌گرم، مهمان‌نواز و منحصر به فرد را شکل داده است.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه شهید چمران اهواز، در این پیام که پیش از ظهر امروز چهارشنبه دوم اسفندماه در آیین افتتاحیۀ این همایش از سوی دکتر ولیدی از اعضای هیئت علمی دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی قرائت شد، آمده است:
خوزستان، مهد تمدن، تاریخ، هنر و فرهنگ ایران‌زمین و از ایالات مهم جهان اسلام، به دلیل موقعیت مهم استراتژیکی، ژئوپولیتیکی و همچنین داشتن مهم‌ترین منابع و معادن انرژی کشور، تاریخی پر فراز و نشیب از دوران کهن تا معاصر را پشت سر گذاشته است. تاریخی که در برگ برگ زرینش، همواره نقش افتخار، زیبایی و شکوه برای ایران و اسلام رقم خورده است.
جایی که تلاقی تضادهای محیط جغرافیایی، تلاقی کوه و دشت و دریا و حضور اقوام و فرهنگ‌های مختلف بر زیبایی و شکوهش افزوده و فرهنگی منعطف، زیبا، خون‌گرم، مهمان‌نواز و منحصر به فرد را شکل داده است.
آغاز درخشش و شکوه خوزستان در تاریخ ایران و جهان مصادف با ظهور تمدن عیلام و رشد هنر و فرهنگی بود که نمونه‌های اعلای آن در شوش و چغازنبیل به منصه‌ی ظهور رسید.
از همان زمان نیز به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی، این منطقه مورد توجه حکومت‌های بین‌النهرین واقع شد. اگرچه سقوط عیلامیان، فترتی چند را در این منطقه به بار آورد، لیکن با قدرت‌گیری هخامنشیان، خوزستان به همان دلیل که استرابون آن را حاصل‌خیز‌ترین جلگه جهان می‌داند، مورد توجه داریوش بزرگ واقع شد و شوش به عنوان یکی از پایتخت‌های هخامنشیان انتخاب شد، امری که حیات فعال سیاسی، اجتماعی،اقتصادی و فرهنگی را در سراسر دوره‌ی باستان تا پایان حکومت ساسانیان برای خوزستان رقم زد.
برگ زرین و نگین این شکوه، مرکز علمی جندی شاپور بود که به قولی به عنوان قدیمی‌ترین دانشگاه جهان مشهور بود؛ جایی که تسامح اجتماعی، رشد فرهنگی مردم و تمدن سبب حضور دانشمندان یونانی، رومی، هندی و دیگر ملل در این منطقه شد و خوزستان مرکز ثقل ارتباط، انتقال و تبادلات علمی چه در عصر ساسانی و چه پس از آن در دوران اسلامی از طریق انتقال مکاتب جندی شاپور به بیت الحکمه شد و در پی‌ریزی، رشد و اوج تمدن اسلامی نقش مهمی ایفا نمود.
در سده‌های میانه اسلامی، هرچند خوزستان از صدمات طبیعی و تاریخی در امان نماند، اما حکومت‌های سلحشور محلی لر بزرگ، حکومت‌های محلی هنرمند و باتدبیر شهرهای شوشتر، دزفول، بهبهان و مردم دلیر عرب خوزستان در دفاع از وطن و رواج تشیع در این «دروازه‌ی تشیع و عرفان به ایران» همدلانه و عاشقانه کوشیدند.
نقش کلیدی این منطقه در اقتصاد ایران پس از کشف نفت و تأسیس پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌ها پررنگ‌تر شد به صورتی که در وهله‌ی نخست توجه ملل اروپایی را به خوزستان به دنبال داشت، امری که سبب شد نخستین جلوه‌ها و پیشرفت‌های تمدن جدید در مناطق نفت‌خیز خوزستان باشد و شهرهای نفتی مسجدسلیمان و آبادان به شهر اولین‌ها در ایران تبدیل شوند. این امر بر غنای فرهنگی خوزستان از طریق حضور اقوام، مردم غیربومی و مردم دیگر ملل افزود. دوره‌ی معاصر دوره‌ی پر فراز و فرودی برای خوزستان بود که هشت سال مورد تهاجم دولت بعثی واقع شد، امری که شکوه همدلی، اتحاد مردمی و یکدلی را برای خوزستان و ایران در صفحات تاریخ جاویدان ساخت.
از نظر اقتصادی، استان خوزستان به دلیل داشتن حدود ۳۵ درصد آب‌های سطحی و همچنین جغرافیای گرم و مرطوب، همواره قطب اقتصادی ایران در عرصه‌های کشاورزی و دامداری بوده است.
با پیوند عوامل محیطی و جغرافیایی به صنعت و اقتصاد صنعتی، این منطقه بالاترین نقش را در تولید خالص و ناخالص ملی به خود اختصاص داده است. منابع اقتصادی، اجتماعی و به‌ویژه منابع فرهنگی و میراث خوزستان ظرفیتی عظیم است که در صورت توجه و برنامه‌ریزی دانش‌بنیان، می‌تواند نویدبخش توسعه‌ای پایدار در جهت احیای میراث مادی و معنوی پرشکوه خوزستان باشد.
