همزمان با هفته نکوداشت دفاع مقدس و به مناسبت گرامیداشت چهلمین سالگرد جنگ تحمیلی، کرسی آزاداندیشی با موضوع «آسیب‌شناسی ادبیات دفاع مقدس» از سوی دفتر مرکزی مدیریت برنامه‌ریزی فرهنگی و اجتماعی دانشگاه شهید چمران اهواز برگزار شد.

به گزارش خبرنگار فرهنگی دانشگاه شهید چمران اهواز، در این برنامه که به صورت لایو در صفحه اینستاگرام کرسی‌های آزاداندیشی برگزار شد، دکتر منوچهر جوکار دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید چمران و دکتر غلامرضا کافی دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز به بیان آسیب های موجود در حوزه ادبیات پایداری ایران پرداختند.

دکتر غلامرضا کافی با تقسیم‌بندی آسیب‌های ادبیات دفاع مقدس به دو دسته بیرونی و درونی، اظهار داشت: گذشته‌سرایی و کهنه‌گرایی از سوی نویسندگان و سرایندگان به عنوان یکی از آسیب‌های بیرونی ادبیات دفاع مقدس، موجب شده تولیدات این حوزه، فرزندانِ زمان خود نباشند، محتوا دچار تکرار شود و غالباً شاهد بازگشت به گذشته باشیم.

وی همچنین تأکید بر محتواگرایی صرف را آسیب دیگری برای ادبیات پایداری عنوان کرد و گفت: تمرکز صرف بر محتوا موجب می شود تا آفریده های این شاخه از ادبیات، از زبان معیار فاصله بگیرد؛ مشکلی که به میزان چشمگیری در حال حاضر در این حوزه وجود دارد.

غلامرضا کافی در ادامه به عاشقانه‌گویی برای دفاع مقدس اشاره کرد و گفت: می توان از بن‌مایه‌های عاشقانه برای سرایش و روایت های ادبیات پایداری استفاده کرد، هم‌چنان‌که نزار قبانی –شاعر عرب‌تبار- از این شیوه بهره می برد و موجب گیرایی و شهرت قلم او شده است.

وی همچنین بر شناخت مرز بین دو مفهوم جنگ‌طلبی و به‌جا آوردن حکم جهاد، تاکید و تصریح کرد: حکم به جهاد، برخاسته از شریعت و دین ماست، در حالی که ممکن است برخی بدخواهان آن را به جنگ‌طلبی تعبیر کنند.

در این برنامه زنده‌ی اینستاگرامی، دکتر منوچهر جوکار نیز با اشاره به برخی آسیب های ادبیات پایداری ایران، اظهار کرد: سفارش‌نویسی ادبیات دفاع مقدس باید در جهت تثبیت حوادث و وقایع آن زمان و کاملاً مستند و دقیق باشد؛ در غیر این صورت ذکر وقایع با منبع غیرموثق، آسیب جدی به ادبیات این حوزه وارد می کند.

عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید چمران اهواز با اشاره به بزرگترین اثر حماسی ایران، شاهنامه فردوسی، بیان داشت: منظومه‌های درون شاهنامه و شرح دلاوری‌های هریک از پهلوانان بزرگ آن، آمیخته با مسائل غنایی است و این آمیختگی نه‌تنها هیج منافاتی با یکدیگر ندارند، بلکه موجب جذابیت بیشتر شعر نیز شده است. بنابراین با نگاه به بزرگترین اثر حماسی فارسی می توان دانست که بیان روایت‌های عاشقانه مربوط به قهرمانان جنگ تحمیلی، با ابهت و قداست این اشخاص در تضاد نیست.

وی، مطالعه نکردن، آشنا نبودن با پیشینه، دم‌دستی نوشتن و گاهی سفارشی نوشتن در حوزه ادبیات دفاع مقدس را بخش دیگری از آسیب‌های این حوزه ادبی دانست و افزود: همچنین نگاه صد درصد مثبت به حوادث و اشخاص، از باورپذیری متون داستانی دفاع مقدس می کاهد.

دکتر جوکار در پایان با بیان این نکته که ارتباط بیشتر بین نویسندگان توانای معاصر و بازماندگان دوران جنگ، می تواند به تقویت ادبیات پایداری کمک کند، خاطرنشان کرد: ادبیات دفاع مقدس در هر دو بخش شعر و داستان باید خود را پیدا کند. تجربه تاریخی ادبیات فارسی این امید را به مخاطبان می دهد که شاهد شکوفایی آثاری شاخص در این حوزه باشیم.