دکتر حبیب الله فضل الله پور، قائم مقام معاون سیاسی اجتماعی استانداری خوزستان در  کرسی آزاداندیشی باموضوع «چشم انداز مشارکت سیاسی در انتخابات ۱۴۰۰» تاکید کرد: ضرورت بازتولید نظام سیاسی ایران فراتر از همه امور است؛ چرا که به منظور حفظ جغرافیای سیاسی و تمامیت ارضی کشور نیازمند انسجام و اتفاق ملی هستیم.

به گزارش خبرنگار فرهنگی دانشگاه شهید چمران اهواز، کرسی آزاداندیشی با موضوع چشم انداز مشارکت سیاسی در انتخابات ۱۴۰۰ با سخنرانی دکتر حبیب الله فضل الله پور، قائم مقام معاون سیاسی اجتماعی استانداری خوزستان و دکتر حسن دادخواه، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز به صورت لایو اینستاگرامی برگزار شد.

در ابتدای این نشست، دکتر دادخواه با اشاره به عنوان برنامه، به تبیین واژه چشم انداز پرداخت و گفت: از این واژه تعاریفی همچون دورنمای مشارکت مردم در انتخابات، پیش بینی میزان مشارکت و امیدواری و انتظاراتی که از انتخابات پیش رو مد نظر است، برمی‌آید.

وی گفت: دغدغه ها، نگرانی ها و بیم و امید ها نسبت به انتخابات ۱۴۰۰ موجب شده تا جوامع دانشگاهی و کنشگران سیاسی به بحث و گفتگو در این رابطه بنشینند تا راهکار مناسبی برای مشارکت حداکثری مردم فراهم شود، البته وجود دغدغه‌هایی همچون عوامل کاهش مشارکت، راهکارهای مشارکت بیشتر و شناخت موانع مشارکت سیاسی مردم، همگی نشان از عشق و دلدادگی آنان به وطن دارد.

حسن دادخواه انتخابات را یک موضوع ملی و عرفی دانست و اظهار کرد: این مسئله ای است که همه مردم ایران از هر مذهب و قومیتی در آن شرکت می کنند. از سوی دیگر، انتخابات تنها یکی از مصادیق مردم‌سالاری و دموکراسی است، در حالی که شاید ده‌ها نماد دیگر از حضور و مشارکت مردم در چرخش حاکمیت دیده شود که نمونه‌ی بارز آن، همین رعایت پروتکل های بهداشتی در زمان شیوع بیماری کرونا است.

وی تصریح کرد: اگر تمام نهادها و دیدگاه ها صرف نظر از اختلافاتی که وجود دارد به یک منفعت ملی مشترک برسند، وحدت ملی رخ خواهد داد که البته پیش نیاز این وحدت، توسعه فرهنگی و اجتماعی، درک متقابل، احترام به نقش و رای مردم و در نهایت خوشرویی و عطوفت نسبت به انتخاب و تصمیم مردم است.

در ادامه این نشست مجازی، دکتر فضل الله پور با اشاره به عوامل کاهش مشارکت سیاسی مردم در انتخابات اظهار کرد: مجموعه‌ای از عوامل بیرونی و درونی در این زمینه دخیل هستند.

وی افزود: در انتخابات اخیر شاهد مشارکت ۴۲ درصدی مردم بودیم که این مسئله نیازمند بررسی جدی و شناخت دلایل کاهش مشارکت سیاسی مردم است.

قائم مقام معاون سیاسی اجتماعی استانداری خوزستان عوامل موثر بر این پدیده را به دو دسته بیرونی و درونی تقسیم بندی کرد و گفت: پس از سال ۷۶ تا اوایل دهه ۹۰ شاهد ضریب رشد مشارکتی بودیم اما از آن به بعد با افت مشارکت سیاسی مردم رو به رو شدیم که می‌توان گفت ناشی از از ایجاد گپ گفتمانی ناشی از عدم توانایی بازتولید جریانات سیاسی کشور بود؛ چرا که از دهه ۹۰ به بعد گفتمان های اصلاح طلبی دیگر نه یک گفتمان، بلکه صرفاً به شکل یک عنوان، نتوانسته در بازتولید مشارکت سیاسی نقش خود را ایفا کند.

فضل الله پور ادامه داد: گفتمان اصلاح طلبی در مقطعی از زمان توانست خیل عظیمی از مردم را به سمت خود جلب کند، اما در برهه زمانی کنونی جذابیت‌های این گفتمان دچار افول شده و میل به تغییرات به آن سبک و شیوه پیشین در میان مردم دیده نمی شود.

 وی از دیگر دلایل درونی کاهش مشارکت سیاسی مردم را عدم استطاعت دستگاه‌ها و نهادهای خدمات رسانی دانست که نسبت به رفع مشکلات مردم فعالیت می‌کردند اما اکنون به دلیل کمبود منابع و ظرفیت ها نتوانسته اند نیازها و حوایج مردم را تامین کرده و در نتیجه نظر ملت را جلب کنند.

قائم مقام معاون سیاسی اجتماعی استانداری خوزستان در خصوص عوامل بیرونی موثر در کاهش مشارکت مردم اظهار کرد: گسترش بیماری کرونا، تحریم‌های شدید و ظالمانه علیه کشور و مجموعه عوامل خدمات‌رسان دولت و حاکمیت که در تامین نیازهای عمومی مردم با نقصان بزرگی روبرو شده‌اند، در این خصوص تاثیرگذار هستند.

وی ادامه داد: تغییر نگاه مردم از یک سری آرا بعد از انتخابات سال ۷۶ نسبت به دنیای پیش از آن، موجب تغییراتی در میزان مشارکت سیاسی و ترویج نگاه تهاتری میان مردم شده است. فضل الله پور در پاسخ به این پرسش که آیا مشارکت سیاسی به معنای عدم مقبولیت و مشروعیت سیاسی نظام است یا خیر، اظهار کرد: این موضوع به هیچ وجه نشان از عدم مقبولیت سیاسی نیست، چرا که رشد معرفت عمومی مردم ناظر بر این موضوع است که شاهد نوعی عقلانیت سیاسی در میان ملت هستیم و این کاهش مشارکت سیاسی صرفاً ناشی از یاس و ناامیدی شهروندان نیست.

در بخش دیگری از این گفتگو، حسن دادخواه به تفاوت های رای دهی مردم تا سال ۷۶ و پس از آن اشاره کرد و گفت: تا سال ۱۳۷۶ مردم رای دادن را به عنوان یک تکلیف و بیعت با حاکمیت تلقی می کردند اما از آن پس، با دیده حقوق سیاسی به آن نگریسته شد که بیانگر نوعی توسعه سیاسی و فرهنگی مثبت در میان مردم است.

وی لازمه و نفس انتخابات را داشتن تفاوت معنادار میان کاندیداها دانست و گفت: چنانچه نامزدهای انتخاباتی شبیه یکدیگر گزینش شوند مردم نمی توانند خواسته ها و مطالبات سیاسی و اجتماعی خود را در میان کاندیداها جستجو کنند بنابراین میزان مشارکت پایین خواهد آمد.

دادخواه ادامه داد: یکی دیگر از دلایل کاهش مشارکت، این است که وقتی طی سه یا چهار دوره هشت ساله و انتخاب کاندید مورد نظر مردم هیچ گونه تغییر محسوس و مثبتی در زندگی شهروندان ایجاد نمی شود انگیزه و درجه حضور کاهش می یابد.

وی همچنین گفت: توانایی حقوقی انتخاب شوندگان در برآوردن نیازهای شهروندان، یکی دیگر از عوامل مهم و موثر در میزان مشارکت است به این معنی که رای دهندگان باید آگاه باشند که با چه هدف و چه اختیاراتی، فردی را در هر یک از انتخابات بر می گزینند.

حسن دادخواه در بخش دیگری از سخنانش به مردم سالاری دینی اشاره کرد و گفت: بنا نیست مردم سالاری دینی به آزادی‌های اجتماعی مردم حد بزند، مگر در مواردی که موجب پایمال شدن حق و حقوق سایرین شود که در آن صورت دولت اجازه مداخله دارد.

قائم مقام معاون سیاسی اجتماعی استانداری خوزستان در ادامه این کرسی آزاداندیشی اظهار کرد: علاوه بر شناخت و بررسی دلایل کاهش مشارکت سیاسی می بایست دیدگاه های تحلیلی به این سمت نیز هدایت شود که متولیان مربوط به روشنگری و ارتقای معرفت سیاسی مردم اعم از احزاب و گروه های سیاسی، نقش بسیار مهمی در سوق دادن افراد به سمت مشارکت بیشتر دارند و باید در این خصوص ایفای نقش کنند.

حبیب الله فضل الله پور ادامه داد: یکی از وظایف این متولیان، ارتقای معرفت سیاسی مردم و شناخت اولویت های محلی، بومی و ملی متناسب با محدوده های جغرافیایی متنوع و متعدد ایران است.

وی همچنین بر بومی سازی دموکراسی در چارچوب مولفه های فرهنگی سرزمینی خودمان تاکید کرد و گفت: این مهم، موضوعی است که در تمام جوامع و سرزمین ها رخ می دهد و در کشور ما نیز کاملاً پذیرفته شده است.

دکتر حبیب الله فضل الله پور خاطرنشان کرد: ضرورت بازتولید نظام سیاسی ایران فراتر از همه امور است؛ چرا که به منظور حفظ جغرافیای سیاسی و تمامیت ارضی کشور،، نیازمند انسجام و اتفاق ملی هستیم، به این معنا که سلایق و علایق مختلف در چارچوب پرچم نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران باید به طور یکجا دیده شود.

وی افزود: بقای سیاسی نظام منوط به مشارکت سیاسی مردم است اما این دو لازم و ملزوم یکدیگر هستند.

معاون سیاسی اجتماعی استانداری خوزستان در بخش پایانی سخنان خود با اشاره به نقش تشکل‌های دانشگاهی در انتخابات سال ۱۴۰۰ گفت: این تشکل‌ها نباید تنها در قالب علاقه‌مندی به مسائل سیاسی به این رویداد نگاه کنند، بلکه کنش هایی در راستای هدایت مردم به سوی انتخاب اصلح و گزینش بهترین ها و نیز سازماندهی عقاید باید داشته باشند.

وی تصریح کرد: از جامعه روشنفکری انتظار می‌رود نسبت به کاوش در مباحث نظام معرفتی مردم وارد عمل شوند؛ مردم نیز نباید فراموش کنند که تنها راه گریز از مشکلات و ایجاد هرگونه تغییر، حضور در پای صندوق های رای است.

فضل الله پور در پایان اظهار امیدواری کرد که در انتخابات پیش رو شاهد مشارکت عقلانی حداکثری با همکاری جامعه روشنفکری باشیم.