به دنبال انتشارات نظرات متفاوت در خصوص وضعیت آبگیری هور الهویزه و نگرانی‌هایی که در این مورد در جامعه ایجادشده بود، کارگروه آب و محیط‌زیست شبکه ملی جامعه و دانشگاه روز گذشته جمعه 23 فروردین  با دعوت از تعدادی از اعضای هیئت‌علمی دانشکده مهندسی علوم آب و مسئولان شورای صنفی هیئت‌علمی دانشگاه شهید چمران اهواز بازدیدی از قسمت‌های مختلف هور انجام داد.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه شهید چمران اهواز، نتیجه  این بازدید به شرح زیر ارائه می‌شود:

1-بازدید ابتدا از تأسیسات نفتی واقع در هور شروع شد که مشخص گردید متأسفانه در دولت قبل از دولت دکتر روحانی ارتفاع تمام تأسیسات نفتی و جاده‌های مربوطه در حالت خشک هور بناشده‌اند و آبگیری هور در فعالیت‌ها دیده نشده است. بعدازآن از دایک حدفاصل مخزن 2 و 3 هور معروف به شط علی بازدید صورت گرفت. آب عبوری از مخزن 2 به 3 توسط یک پل بند واقع در بخشی از این دایک انجام می‌شود که ارتفاع بالای تاج سرریز آن به‌گونه‌ای است که از کف مخزن 2 بالاتر است و آب باید در مخزن 2 هد بگیرد تا به مخزن 3 سوار شود و ضمناً دهانه‌های آن با استاپ لاگ هایی قابل باز و بستن هستند. در بازدید مشاهده شد که تمام دهانه‌های پل بند باز هستند و آب از همه قسمت‌های آن به سمت مخزن شماره 3 درحرکت است. امّا اختلاف ارتفاع بین دو مخزن زیاد (در حدود 1 متر) است و این نشان می‌داد که این سازه که طول آن نیز زیاد است به‌تنهایی قادر به تخلیه مخزن 2 به 3 نیست. به همین جهت دایک مربوطه به‌تازگی (بعضی از قسمت‌ها همین دیروز باز شده بودند) در هشت محل باز شده بود که با لوله نیز آب از قسمت 2 به 3 منتقل می کردند. به نظر می رسید با این بازشدگی های جدید تخلیه مخزن 2 به 3 مطلوب شده است امّا اگر چند بازشدگی دیگر نیز در دایک ایجاد شود اطمینان بیشتری ایجاد می نماید.

2-مخزن 3 به 4 در چند محل با کالورت به هم وصل بودند و آب از مخزن 3 به 4 جریان داشت. امّا سطح آب مخزن 4 نیز حدود 60 سانتی متر از مخزن 3 پایین تر بود و کل ارتفاع آب در این مخزن بسیار کم بود.

3-مخزن 5 آب بسیار کمی داشت و پیدا بود آب سیلاب کلاً به این مخزن تا کنون وارد نشده است.

4-تاسسیسات نفتی در مخازن 3 و 4 و 5 بسیار کم ارتفاع بودند بطوری که در مخزن 3 اگر نیم متر به ارتفاع آب اضافه شود آب وارد تأسیسات نفت خواهد شد و خسارت وارده جدی خواهد بود.

5-توافقنامه ای بین نفت و سازمان آب و برق خوزستان و سازمان محیط زیست مربوط به سالیان گذشته (احتمالاً سال 1386) وجود دارد که در آن قید شده است که ارتفاع آب از سطح دریا در مخازن 1 و 2  باید حداکثر 5 متر و در مخازن 3 و 4 و5 باید 3.5 متر نگهداری شود لذا شرکت نفت نیز تأسیسات و جاده‌های دسترسی خود را با این ارتفاعات تنظیم کرده اند. ارتفاع آب در مخازن 1 و 2 در حال حاضر 4.5 متر است.

6-با این وضعیت اگر ارتفاع مطلوب آب از سطح دریا را برای همه مخازن 4.5 متر نیز در نظر بگیریم (که در این صورت همه تأسیسات نفت در این مخازن زیر آب می روند) حجم خالی موجود در مخزن 3 و 4 و 5 با در نظر گرفتن سطح این مخازن بیش از 600 میلیون متر مکعب خواهد بود که حجم بسیار خوبی است و جواب گوی مشکل فعلی رودخانه کرخه خواهد بود.

7-هیچ تحرکی در تأسیسات نفتی برای مقابله و غلبه بر ارتفاع گرفتن آب در مخازن 3 و 4 و 5 مشاهده نشد.

8-ظاهراً بخش عراقی هورالعظیم از آب پر شده و نه تنها امکان تخلیه آب از قسمت ایرانی هور را متوقف کرده بلکه آب از قسمت عراق به سمت ایرانی هور سرازیر شده است.

9-مسئولین نفتی توضیح می دانند که یکی از اشکالات مهم این است که رودخانه نیسان (شاخه ای از کرخه) به علت فعالیت آبزی پروری و کشاورزی در دهانه آن به هور امکان تخلیه خوب به هور را ندارد و این نیز می تواند یکی از اشکالات تخلیه رودخانه کرخه محسوب شود.

10-به نظر نمی رسد در حال حاضر وزارت نفت ممانعتی در انتقال آب به مخازن 3 و 4 و 5 داشته باشد امّا عدم تحرک برای تنظیم شرایط تأسیسات نفتی و جاده‌های دسترسی برای ارتفاع بیشتر آب در مخازن 3 و 4 و 5 کمی قابل تامل می باشد. عدم اقدامات حفاظتی این شائبه را ایجاد می کند که یا شرکت نفت از بالا نیامدن ارتفاع آب اطمینان دارد و یا در صورت افزایش ارتفاع و احساس خطر جدی، ممکن است تغییراتی در انتقال آب بین مخازن ایجاد نماید.

11-پیشنهاد می گردد که شرکت نفت سریعاً اقدامات حفاظتی موقتی برای تأسیسات خود را شروع نماید و بعد از فروکش نمودن بحران نیز نسبت به افزایش ارتفاع مقر تأسیسات و جاده‌های خود اقدام دائمی انجام دهد تا مشکل آبگیری هور در آینده دچار اختلال نگردد.